هو الصبور

ِاصبِر علی ما َیقولوَن َو اذْکرعَبِدنا داوَد ذَا َالایِِِِدِ ِانَّه اََوّابٌ                 

بر هر چه می گویند صبر کن و از داود قدرتمند که همواره به درگاه ما توبه می کرد یاد کن  ( آیه 17 سوره ص )                                                                                                 

دراین آیات خداوند بلند مرتبه انسان را دعوت به صبر درمقابل گفته های جاهلان می کند ودرکنار این مساٍله اینطورعنوان می نماید که تنها صابر بودن کافی نیست . صبری که درآن بندگی و تسلیم وذکرخداوند نباشد صبر نیست بلکه عادت است . پس اگر می خواهیم به مقام صابرین برسیم و صاحب قدرت گردیم باید ذاکر و عابد باشیم .

نکته جالبی که در این آیه دیده می شود این است که خداوند از حضرت داود به صورت عبد یاد می کند و به این وسیله بالا بودن مقام عبد و بندگی را مطرح کرده و عنوان می کند که هر کسی عبد نیست و برای رسیدن به این مقام باید ذاکر بود . تا ذاکر نباشیم عابد و عبد نمی شویم و ذکر چیزی نیست جز خدمت به خلق و رسیدن به علم لدنی . همانطور که می دانیم حضرت داود (ع) از جمله پیامبرانی بودند که توان گفتگو با پرندگان را داشتند و می توانستند با آنها صحبت کنند و اینهمه تنها به این خاطر بود که ایشان به معنای واقعی عبد بودند و همین امر نیز سبب شده بود که ایشان را صاحب قدرت بنامند .                                                                           

در انتهای آیه نیز خداوند به این نکته مهم اشاره می کند که ایشان با اینکه به مقام عبد  رسیده بوند باز هم مدام به درگاه خداوند منان در حال توبه بودند حال این سوال مطرح می گردد که توبه چه می تواند باشد ؟ آیا توبه تنها مختص بندگان گناهکار است ؟      

با این امید که بتوانیم تنها و تنها به مقام بندگی برسیم .                       

بسم الله الرحمن الرحیم

        سوره معارج آیات 3 و 4 

فرشتگان و روح الامین ( برای اخذ فرمان ) به سوی عرش خدا بالا روند در روزی که مدتش پنجاه هزار سال خواهد بود پس تو ای رسول (( صبر )) کن صبر نیکو و زیبا .

تاکید در لفظ صبر که وضوح و روشنی خاص خود را دارد و با قید پنجاه هزار سال که مدتی بسیار طولانی به نظر میرسد از باب تنبه و توجه ما نیست بلکه بنظر میرسد توجه به زیبایی های صبر که باید در وحله اول از درون انسان نشات بگیرد را مورد مداقه قرار داده و زیبایی های صبر را در درون هر فرد کنکاش می نماید باید دید حالا که صبر یک امر درونی است با کدام یک از صفات زشت و زیبای درونی انسان در ارتباط مستقیم و با کدام یک در ارتباط غیر مستقیم می باشد و چقدر بر روی صفات درونی تاثیر گذار است .

صفات ملکه و هم چنین صفات نا پسندی که در وجود همه انسانها هست تا سر حد امکان در ذیل خواهد آمد و مسلم است که بر روی صفاتی که پسندیده است تاثیرات مثبتی را دارد و در جهت تقویت آن صفات و بالندگی آن در انسان حرکت میکند از طرفی در یک بر خورد منطقی با صفات رذیله و زشت انسانی برای رسیدن به تعادل و تبدیل این صفات به مرز حرکت های مثبت تا رسیدن به صفر و حرکت به بالا تاثیر گذار می باشد صبری که پاداشش بر خورداری از بسیاری نعم الهی است .

صفت صبر که گفتیم یک مقام در نزد پروردگار است در یک تعامل و تقابل با همه صفات نیک و بد انسان ما را وامیدارد که نردبان ترقی انسانیت را به شکل احسنت طی نماییم .

و اما این صفات :

                                صفات زیبا                                                     صفات زشت

                                عدالت خواهی                                                                     خشم و غضب  

                                 محبت                                                                                  کینه و بغض                           

                                عاطفه                                                                                 کم رویی و خجالت

                                مسرت و شادابی                                                                 ضعف و سستی

                               تحمل و طاقت                                                                       خساست و تنگدستی

                               توان و قدرت                                                                           ترس

                               ذوق و شوق                                                                          افسردگی 

                               رضایت و خرسندی 

                               بر تری جویی و ترقی 

                               افتخار 

                              بخشندگی و سخاوت 

                              صداقت 

                               مهربانی و رافت

                               بصیرت و شناخت

                               تعصب و غیرت و همیت

                               کرامت و بزرگ منشی

                               شجاعت و بی باکی

                               جلب منفعت و دفع ضرر 

درخاتمه از همه عزیزان خواستارم که خطوط ارتباطی این صفات را با (( صبر )) که با کلیه این صفات و صفاتی که از قلم افتاده در یک تعامل و تقابل می باشد را ترسیم نموده و بررسی بایسته ای که بسیاری از مفاهیم را برای ما روشن خواهد ساخت انجام دهند  شک نیست که بسیاری از این ارتباطات را تجربه کرده ایم و در شکل عملی و کاربردی آن نیز آزموده ایم لذا این مقایسه می تواند برای  ما راهنمای خوبی باشد انشالله .

بسم الله الرحمن الرحیم

     سوره حجرات آیه 5

و اگر آنها ( ادب نگاه داشته ) و صبر می کردند تا وقتی که تو بر ایشان خارج شوی ( مفصودشان را انجام دهی ) بسیار بر آْنها بهتر و ثوابش بیشتر بود و ( باز هم توبه اگر کنند ) خدا غفور و مهربان است .

اگر ادب نگه می داشتند :: منظور از این مطلب برای صدا کردن حضرت رسول اکرم با شکلی زننده است که در آیه قبل آورده شده و بر همین اصل هست که عنوان می کند اگر چنین نمی کردند تا شما بر آنها وارد شوید ، این نشان میدهد که حتی تندی در صدا نیز نوعی بی ادبی تلقی گردیده و مشخص میشود لحن صدا نیز در تربیت انسان نقش دارد .

خوب واضح است  که اگر رفتار بی ادبانه نداشته باشیم حتما عمل خیری از ما سر خواهد زد و ارزشهایی آفریده خواهد شد ،  حال باید پرسید چه رفتاری از انسان  می تواند در مقابل خداوند  بی ادبی  محسوب شود ؟

برای مثال : اگر مورد سئوال واقع شویم و هر عملی  جز جواب دادن ، انجام بدهیم این نوع رفتار بی ادبانه است حتی اگر خودمان را به نماز خواندن و یا نوعی عبادت مشغول کنیم در این صورت هم ،باز نوعی بی ادبی صادر شده که عبادت ما و نماز ما ضد مقاصد دینی بر داشت می شود و عبادت نیز  گاه گناه محسوب می گردد .

ما برای مثال نمونه ای را آوردیم ، شناخت  مابقی  این نوع اعمال  از این دست  به عهده عزیزان که اعمال بی ادبانه را تشخیص بدهند ، و با دوری گزیدن صاحب (( خیر )) شوند .

انعکاس خیر در جهان یک انعکاس باقی و ماندنی است  ، و در نزد هر انسانی با هر عقیده و مرامی ماندگار است ، چون مثلا دزدی و یا هر عمل زشتی در نزد هر انسانی با هر طرز فکری نا پسند است ، این ماهیت زشت در ذات عمل است همانطور که اعمال دیگر در ذات خود  این ماهیت زشت و زیبا را دارند ، اما برای اعمال بی ادبانه روزنه باز گشتی وجود دارد ،  و بر این اساس است که راه توبه بر انسانها گشوده است .

خوب با توجه به توضیحات داده شده فکر میکنم روشن است که داشتن دست مایه (( صبر )) در این جا چقدر می تواند در نشر فرهنگ ادب ورزی و دوری از گناه مورد استفاده قرار گیرد ، لذا این مقام صبر باز هم زیباییهای خور را به صورتی دیگر نمایان می سازد ، اما دو صفت دیگر در انتهای آیه ذکر شده به نامهای ( غفور و رحیم ) هر دوی این صفات در معنای بخشندگی اشتراک داشته و اما معانی دیگری نیز دارند که توجه به آنان بر عظمت آیه و کلام حق می افزاید ، این معانی که عبارتند از آفریده ، پوشاننده، در واژه غفور و هم چنین دلسوزی کردن و شفقت و عطوفت داشتن و گذشت در واژه رحیم که حتما معانی متفاوتی با بخشنده دارند نیز مطرح است ، و به راحتی زیبایی و موزون بودن کلام حق روشن می شود که قرآن هم چنان بر مدعای خود باقی است .

به جاست و هم چنین پر اهمیت ، که یکبار دیگر باز هم لزوم شناخت صفات درونی انسان در رابطه با صبرکه  گشاینده دیدگاهای جدیدی برای چشم انداز های زندگی  است یاد آوری گردد تا از زوایای مختلف تفاسیر و تعابیر زیبایی از منظر حیات و هستی پیش روی ما گشوده شود .

نکته قابل ذکر دیگر اینکه میفرماید اگر ( صبر ) می کردند تا شما بر آنها وارد شوید :: این مقام به این بلندی که پیامبر رحمت بر انسان وارد شود اصلا درکش قابل تحمل نیست حتی اگر پوست انسان از شادی بترکد به جاست ، زیرا پیامبری که وجودش خیر است و برکت و رحمت بر انسان با مقام صبر وارد شود این خیر با همه وسعتش تقدیم به کسانی می شود که (( صبر )) را پیشه کار خود می کنند و چنین هدایای ارزشمندی را از خداوند می گیرند .

تامل و تدبر و تفکر در قرآن دست آورد های عظیمی خواهد داشت که همه آنها را بدون خساست خداوند در معرض دید و استفاده همگان قرار داده است .

(( خدایا چرا استفاده نمی کنیم ؟؟ !! ))